INTERVISTA A GABRIELLA PICERNO: “L’erotismo nelle mie poesie fa parte di me e del mio modo di vivere l’amore.”
(versione originale in italiano, segue la traduzione in lingua polacca; cura e traduzione: Izabella Teresa Kostka )
* Biogram e alcune poesie scelte dell’autrice potete leggere seguendo il link allegato:
https://versospazioletterarioindipendente.wordpress.com/2023/10/31/przeklady-traduzioni-gabriella-picerno-wiersze-milosne-poesie-damore/
*
1. I.T.K.: Sei una donna di mille talenti e di tante sfumature: psicologa, pedagogista, consulente in sessuologia ed esperta di problematiche familiari. A tutte queste doti professionali dobbiamo aggiungere anche: autrice di numerosi saggi e poesie, appassionata di pittura e fotografia. Il connubio sorprendente, com’è iniziata la tua avventura con le Muse? Come mai questa scelta?
G.P.: Ho iniziato a scrivere poesie da adolescente, partecipando a qualche concorso letterario. Poi ho tralasciato le poesie per dedicarmi, dopo la laurea, alla ricerca psicologica e pedagogica. Questa attività, già presente durante l’Università ha portato ad appassionarmi di saggistica. La mia scrittura infatti nasce proprio con la saggistica. La poesia però è tornata a farsi largo nel 2016 e da lì non ho più smesso di scrivere poesie, perchè ci sono emozioni e sentimenti che non posso trattenere e voglio condividere con gli altri.
2. I.T.K.: Tra i tuoi interessi letterari, largo spazio dedichi alle liriche d’amore e, addirittura, alle poesie erotiche. Non temi di essere classificata come “poetessa al femminile di poca sostanza”? Critica letteraria non apprezza molto questo genere di scrittura, considerandolo spesso troppo commerciale e banale. Che ne pensi?
G.P.: Parlare o scrivere d’amore o di sentimenti non credo sia banale. Grandi autori del passato hanno scritto bellissime poesie d’amore. Le mie poesie vengono dal cuore, non potrei scrivere una poesia a tema, non ne sono capace. Può essere che alla critica letteraria siano graditi altri argomenti poetici, io non scrivo per i critici, ma per esprimermi e per le persone che leggono una poesia e possono ritrovare un simile sentire . Molte mie poesie sono gioiose, invece noto spesso che sono tanto apprezzati i testi dolorosi e tristi. Credo che molto dipenda anche da chi legge e quale è l’animo con cui legge. Sono comunque soddisfatta, molti critici letterari hanno colto bene il senso delle mie poesie e mi hanno premiata più volte. L’ erotismo secondo me è una conquista, vuol dire riuscire a vedere l’amore anche nelle pieghe più sottili dell’essere. Purtroppo ancora esiste un pregiudizio: socialmente è più accettato un uomo che scrive versi erotici rispetto a una donna. L’erotismo nelle mie poesie fa parte di me e del mio modo di vivere l’amore. Credo che l’erotismo diventa banale, quando è volgare e non aggiunge nulla all’espressione del sentimento che si vuole comunicare.
3. I.T.K.: Sincerità senza peli sulla lingua e senza veli, seconde te esistono ancora gli argomenti tabù? È giusto scrivere e parlare di tutto senza inibizioni?
G.P.: Molti anni fa uno degli argomenti tabù era il sesso, se ne parlava poco. Oggi se ne parla molto, ma non siamo così liberi come si vuol far credere. Ci sono ancora molti retaggi culturali duri a morire, anche se tanta strada è stata fatta. Sembrerà strano, ma credo che oggi un argomento tabù è proprio l’amore, ci si vergogna ancora ad innamorarsi. Soprattutto nel mondo maschile l’espressione dei sentimenti è spesso difficile. Stiamo continuando ad educare i figli maschi a mostrare la loro “durezza” e non il lato tenero che è insito in ogni essere umano. C’è molta inibizione a parlare di sentimenti, a mostrare e sentire la passione e l’amore, quasi fosse qualcosa per cui vergognarsi. La non espressione dei sentimenti spesso è all’origine di molti conflitti tra le persone oltre che con se stessi.
4. I.T.K.: Ti occupi di problematiche familiari quali separazione e divorzio. Da che cosa è provocata “la crisi della famiglia tradizionale” ai nostri tempi? Tradimenti, incomprensioni, egoismo, crisi economica oppure?
G.P.: La famiglia è tanto cambiata negli ultimi decenni. Molte forme familiari nuove sono una realtà, pensiamo alle famiglie omogenitoriali o a quelle monogenitoriali. Molti anni fa sarebbe stato impensabile, la famiglia tradizionale era quasi la totalità rispetto ad altre forme familiari. L’emancipazione femminile, così come i ruoli intercambiabili tra uomini e donne all’interno dei nuclei familiari, hanno portato ad una maggiore consapevolezza dei propri bisogni, pertanto è più semplice porre fine ad un rapporto che non funziona. Lasciarsi comunque è un atto ancora complicato e complesso, pertanto non c’è da stupirsi se alcune coppie pur non andando d’accordo, continuano a stare insieme, magari a condurre una doppia vita o a crearsi una vita di coppia altrove sperando che questa funzioni. Come si può notare di fronte ai rapporti affettivi spesso è difficile pensare a comportamenti standard, in quanto entrano in gioco molte variabili, personali e sociali.
5.I.T.K.: Parliamo un po’ di Te: avere o essere, apparire o crescere, egocentrismo o altruismo, quali sono valori principali nella tua vita?
G.P.: Più che possedere, mi piace realizzare, costruire e crescere. Per me è importante condividere, non tenere tutto per me, che sia la conoscenza, un sentimento o un bene materiale. Ho sempre puntato sull’essere, perché essere se stessi è una grande conquista di libertà, ti permette di scegliere e di seguire la tua strada e non quello che gli altri vorrebbero per te. In genere stabilisco legami profondi con le persone che amo, ma ho imparato a lasciarle andare se queste non desiderano più percorrere la strada con me. Trattenere non fa più parte del mio modo di essere. Su questo la vita mi ha dato ragione.
6.I.T.K.: Saresti capace di rinunciare a tutto, di sottometterti completamente ad un uomo? Perché esiste tanta violenza sulle donne?
G.P.: Non ne sarei capace, per amare non è necessario sottomettersi ad un’altra persona, altrimenti non è amore, ma dipendenza che porta a legami sbagliati, spesso malati. Se un amore fa crescere vuol dire che ci dà completezza e ci fa evolvere, diventare migliori. Per far sì che ciò avvenga è importante entrare in un’ottica del “noi”, formarsi come dualità di coppia e non pensare soltanto ai bisogni individuali, che sono importanti, ma non possono essere le uniche necessità. Nell’amore non c’è la violenza, ma l’accoglienza dell’altro/a.
Mi sono occupata a lungo di violenza sui minori. Ogni forma di abuso ha un’origine sempre negativa che è quella di voler esercitare un potere sull’altro. Gli uomini che abusano o violentano le donne vogliono, in qualche modo, avere un possesso di queste ultime e tale possesso avviene con la forza, perché non hanno altre armi e non conoscono il linguaggio dei sentimenti per poter vivere al fianco della loro compagna o donna che sia in modo soddisfacente.
7. I.T.K.: Qual è il tuo pregio più grande e, al contrario, il tuo difetto peggiore? Vivi in armonia con te stessa?
G.P.: Il mio pregio è quello di essere generosa e attenta ai bisogni degli altri, ma sono anche intuitiva e ironica. L’ironia mi accompagna sempre anche nelle situazioni poco piacevoli della vita. Difetti ne ho tanti, uno tra tutti, sono testarda. Ma i difetti sono dei pregi al contrario, voglio dire che la testardaggine è figlia della determinazione e proprio questa caratteristica mi ha permesso insieme alla volontà di raggiungere degli obiettivi. La cosa più difficile è accettarsi con le proprie caratteristiche positive e negative, in questo sta la ricerca di un’armonia personale. Perché anche i pregi portati all’eccesso diventano un difetto e possono creare problemi.
8. I.T.K.: Ti consideri una donna realizzata, una scrittrice e poetessa “già arrivata” oppure cerchi ancora la tua strada?
G.P.: Nella mia vita mi sono occupata di molte cose, soprattutto ho seguito le mie passioni, fin da ragazza ho cercato sempre di fare scelte coerenti con ciò che mi piaceva. Devo ringraziare i miei genitori che mi hanno dato sempre fiducia e mi hanno supportato nelle mie scelte. Il mio lavoro è per me una crescita continua, non si finisce mai di imparare. Non credo di essere “arrivata”, mi sento sempre in evoluzione. Sono contenta per ciò che nel mio piccolo sono riuscita a realizzare, ma sono pronta ad altre possibili strade purché siano stimolanti e creative.
9. I.T.K.: Concludendo la nostra conversazione con una frase essenziale: qual è il credo della tua vita?
G.P.: Godere di tutto ciò che la vita mi ha donato, amare e vivere in armonia con gli altri.
(marzo 2024)
***
WYWIAD Z GABRIELLĄ PICERNO: “Erotyzm w moich wierszach jest częścią mnie i mojego sposobu przeżywania miłości”.
( rozmawiała i przełożyła z języka włoskiego: Izabella Teresa Kostka)
* Biografia i niektóre wiersze wybrane Gabrielli Picerno możecie przeczytać pod następującym linkiem:
https://versospazioletterarioindipendente.wordpress.com/2023/10/31/przeklady-traduzioni-gabriella-picerno-wiersze-milosne-poesie-damore/
*
1. I.T.K.: Jesteś kobietą tysiąca talentów i wielu odcieni: psychologiem, pedagogiem, konsultantką seksuologii i znawczynią problemów rodzinnych. Do tych wszystkich umiejętności zawodowych dodać należy jeszcze: autorka licznych esejów i wierszy, pasjonatka malarstwa i fotografii. To naprawdę zaskakujące połączenie, jak zaczęła się Twoja przygoda z Muzami? Dlaczego ten wybór?
G.P.: Zaczęłam pisać wiersze jako nastolatka, biorąc udział w kilku konkursach literackich. Potem odłożyłam je, aby po ukończeniu studiów poświęcić się badaniom psychologiczno-pedagogicznym. Ta aktywność, obecna już na studiach, sprawiła, że stałam się pasjonatką literatury faktu. Tak naprawdę moje pisanie zrodziło się z literatury faktu. Jednak poezja powróciła w 2016 roku i od tego momentu nigdy nie przestałam pisać wierszy, ponieważ są to moje emocje i uczucia, których nie mogę powstrzymać i chcę się nimi dzielić z innymi.
2. I.T.K.: Wśród swoich zainteresowań literackich dużo miejsca poświęcasz tekstom miłosnym, a nawet wierszom erotycznym. Nie boisz się, że zostaniesz zaklasyfikowana jako „poetka o nikłej treści”? Krytyka literacka nie docenia zbytnio tego rodzaju pisarstwa, często uważa je za zbyt komercyjne i banalne. Co o tym sądzisz?
G.P.: Nie sądzę, żeby mówienie czy pisanie o miłości czy uczuciach było trywialne. Wielcy autorzy przeszłości pisali piękne wiersze miłosne. Moje wiersze płyną z serca, nie umiałabym napisać wiersza tematycznego, nie jestem do tego zdolna. Może być tak, że krytyka literacka lubi inne tematy poetyckie, nie piszę dla krytyków, ale po to, żeby wyrazić siebie. Piszę dla ludzi, którzy czytają wiersz i mogą doznać podobnego uczucia. Wiele moich wierszy jest radosnych, jednak często zauważam, że teksty bolesne i smutne są bardziej cenione. Wierzę, że wiele zależy też od tego, kto czyta i w jakim duchu czyta. Mam jednak satysfakcję, że wielu krytyków literackich dobrze zrozumiało sens moich wierszy i wielokrotnie mnie nagrodziło. Moim zdaniem erotyka jest osiągnięciem, oznacza umiejętność dostrzegania miłości nawet w najbardziej subtelnych zakamarkach bytu. Niestety nadal istnieje uprzedzenie: społecznie mężczyzna piszący wersety erotyczne jest bardziej akceptowany niż kobieta. Erotyzm w moich wierszach jest częścią mnie i mojego sposobu przeżywania miłości. Uważam, że erotyka staje się banalna, gdy jest wulgarna i nie wnosi nic do wyrażenia uczucia, które chcesz przekazać.
3. I.T.K.: Szczerość bez przebierania w słowach i zawoalowania, czy myślisz, że tematy tabu nadal istnieją? Czy wypada pisać i mówić o wszystkim bez zahamowań?
G.P.: Wiele lat temu jednym z tematów tabu był seks, rzadko się o nim mówiło. Dziś dużo o tym mówimy, ale nie jesteśmy tak wolni, jak chcielibyśmy wierzyć. Wciąż istnieje wiele dziedzictwa kulturowego, które trudno zatrzeć, nawet jeśli przebyliśmy już długą drogę. Może to się wydawać dziwne, ale uważam, że dziś tematem tabu jest miłość, wciąż wstydzimy się zakochać. Szczególnie w męskim świecie wyrażanie uczuć jest często trudne. Kontynuujemy edukację dzieci płci męskiej, aby pokazywały swoją „twardość”, a nie “miękką” czyli czułą stronę, która jest naturalnie dana każdemu człowiekowi. Istnieje wiele zahamowań w mówieniu o uczuciach, w okazywaniu i odczuwaniu pasji i miłości, prawie tak, jakby było to coś, czego należy się wstydzić. Brak wyrażania uczuć jest często przyczyną wielu konfliktów między ludźmi, a także z samym sobą.
4. I.T.K.: Zajmujesz się sprawami rodzinnymi, takimi jak separacja i rozwód. Co powoduje „kryzys tradycyjnej rodziny” w naszych czasach? Zdrady, nieporozumienia, egoizm, kryzys gospodarczy, a może coś innego?
G.P.: Rodzina bardzo się zmieniła w ciągu ostatnich dziesięcioleci. Wiele nowych form rodziny stało się naszą rzeczywistością, pomyśl tylko o rodzinach homorodzicielskich “tęczowych ” lub rodzinach niepełnych. Jeszcze wiele lat temu byłoby to nie do pomyślenia. Tradycyjna rodzina była niemal totalna w porównaniu z innymi formami rodziny. Emancypacja kobiet, a także wymienność ról kobiet i mężczyzn w rodzinie, doprowadziły do większej świadomości własnych potrzeb, dlatego łatwiej jest zakończyć związek, który się nie układa. Rozstanie jest jednak nadal skomplikowanym i złożonym aktem, więc nie jest zaskakujące, jeśli niektóre pary, mimo że się nie dogadują, nadal są razem, być może prowadząc podwójne życie lub tworząc życie jako para gdzie indziej, mając nadzieję, że to się powiedzie. Jak widać, w obliczu relacji emocjonalnych często trudno jest wymyślić standardowe zachowania, ponieważ w grę wchodzi wiele zmiennych okoliczności osobistych i społecznych.
5.I.T.K.: Porozmawiajmy trochę o Tobie: być czy posiadać, zaistnieć czy rozwijać się, egocentryzm czy altruizm, jakie są główne wartości w twoim życiu?
G.P.: Bardziej niż posiadać, chcę tworzyć, budować i rozwijać się. Ważne jest dla mnie dzielenie się, a nie tylko trzymanie wszystkiego dla siebie, niezależnie od tego, czy jest to wiedza, uczucie czy dobro materialne. Zawsze wybieram “być”, bo bycie sobą to wielka wolność, pozwala podążać własną drogą, a nie tą, którą chcieliby narzucić tobie inni. Generalnie tworzę głębokie więzi z ludźmi, których kocham, ale nauczyłam się pozwalać im odejść, jeśli nie chcą już podążać wspólną ścieżką. Powstrzymywanie siebie lub innych nie jest już częścią mojego sposobu bycia. Życie pokazało, że miałam w tej kwestii rację.
6.I.T.K.: Czy byłabyś w stanie porzucić wszystko, całkowicie podporządkować się mężczyźnie? Dlaczego jest tyle przemocy wobec kobiet?
G.P.: Nie byłabym do tego zdolna, żeby kochać, nie trzeba ulegać drugiej osobie, bo inaczej to nie miłość, ale zależność, która prowadzi do złych, często niezdrowych więzi. Jeśli miłość sprawia, że się rozwijamy, to oznacza to, że daje nam pełnię i sprawia, że ewoluujemy i stajemy się lepsi. Aby tak się stało, ważne jest, aby przyjąć perspektywę „nas”, uformować siebie jako dwoistość pary i nie tylko myśleć o indywidualnych potrzebach, które są ważne, ale nie mogą być jedynymi potrzebami. W miłości nie ma przemocy, jest tylko akceptacja drugiego człowieka. Od dłuższego czasu zajmuję się przemocą wobec nieletnich. Każda forma przemocy ma zawsze swoje negatywne podłoże, a mianowicie chęć sprawowania władzy nad innymi. Mężczyźni molestujący lub gwałcący kobiety chcą w jakiś sposób zawładnąć tą drugą jednostką i to podporządkowanie następuje na siłę, bo nie mają innej broni i nie znają języka uczuć, aby móc żyć usatysfakcjonowani u boku partnerki lub żony.
7. I.T.K.: Jaka jest Twoja największa zaleta i odwrotnie, najgorsza wada? Czy żyjesz w zgodzie ze sobą?
G.P.: Moją siłą jest to, że jestem hojna i uważna na potrzeby innych, ale mam też w sobie intuicję i dużo ironii. Ironia towarzyszy mi nawet w nieprzyjemnych sytuacjach życiowych. Mam wiele wad, a jedną z nich jest to, że jestem uparta. Ale niektóre wady są wręcz zaletą, mam na myśli upór, który jest wynikiem determinacji i właśnie ta cecha pozwoliła mi, wraz z siłą woli, osiągnąć wyznaczone cele. Najtrudniej jest zaakceptować siebie ze swoimi pozytywnymi i negatywnymi cechami, na tym polega poszukiwanie osobistej harmonii. Nawet zalety, gdy są przerysowane, stają się wadami i mogą powodować problemy.
8. I.T.K.: Czy uważasz się za spełnioną kobietę, pisarkę i poetkę, która „dotarła na szczyt”, czy nadal szukasz swojej drogi?
G.P.: W swoim życiu zajmowałam się wieloma sprawami, przede wszystkim realizowałam swoje pasje. Już jako dziewczynka starałam się dokonywać wyborów zgodnych z tym, co lubię. Muszę podziękować moim rodzicom, którzy zawsze mi ufali i wspierali mnie w moich wyborach. Dla mnie moja praca to ciągły rozwój, nigdy nie przestaję się uczyć. Nie sądzę, że „dotarłam na szczyt”, zawsze czuję, że się rozwijam. Cieszę się z tego, co udało mi się osiągnąć podążając swoją drogą, ale jestem także gotowa na inne możliwe ścieżki, o ile będą one stymulujące i twórcze.
9. I.T.K.: Kończąc naszą rozmowę jednym zdaniem: jakie jest Twoje życiowe credo?
G.P.: Cieszyć się wszystkim, co dało mi życie, kochać i żyć w zgodzie z innymi.
(marzec, 2024)
***
